Zehirli Ok

Toplumda arkadaş seçmenin ölçüsü yaşanan çevreye ve kültür düzeyine göre farklılıklar gösterir. Her çevrenin kendine özel birtakım kuralları bulunur.

Arkadaşlık/dostluk ölçüsü en fazla maddi duruma göre belirlenir. Bu özelliği ölçü alan kesimde konuşmak, yakınlaşmak ve arkadaşlık kurmak için öncelikle kişinin üzerindeki giysilerine bakılır. Paltosu, ayakkabıları, kol saati, elindeki çantaya kadar marka olup olmadığını anlamak için incelenir. Daha sonra otomobili, evi gibi konularda bilgi edinilir. Ardından kişinin işi, ailesinin durumu, babasının ne iş yaptığı, hangi semtte oturdukları, kışlık-yazlık evleri olup olmadığı öğrenilmelidir. Bu özellikleri beğenilen kişi artık arkadaş olunabilecek durumdadır. Ahlakı, kişiliği, inancı önemli değildir.

Yukarıda saydığım özelliklere sahip olan ancak kültürsüz, görgüsüz, kaba-saba, konuşmasını bilmeyen, düşüncesiz insanların etrafında kalabalık arkadaş grupları görebilirsiniz. Ne kadar çıkarcı, alaycı, çıkarları için kolayca yalan söyleyebilen, yaptığı hatayı kabul etmeyen, kimse için özveride bulunmayan, itici bir ahlaka sahip olsalar da, bu insanların çok fazla sayıda arkadaşları vardır. Aslında çevresindeki herkes çirkin ahlakının farkındadır ancak diğer özellikleri kıstaslarına uygun olduğu için, bu kişiye ilgi gösterir, arkadaşlıklarını sürdürürler.

Ya da 'entel' kesimden birini ele alalım. Bu çevre için de öncelikle görünüş önemlidir. Giysiler temiz, ütülü ve klasik olmamalıdır. Marjinal ve salaş giyimli, özensiz görünümlü olmak arkadaşlık için tercih sebebidir. Çünkü bu farklı görünüş kimseyi umursamayan, değerleri önemsemeyen, sorumluluk üstlenmeyen bir dünya görüşünün simgesidir.

Bu yüzden toplumda arkadaş grupları genellikle aynı sosyal sınıflara mensup, maddi durumları ve kültür düzeyleri benzer insanlardan oluşur. Yoksullar yoksullarla, zenginler zenginlerle, kültürlü olanlar kültürlü kişilerle dostluklar kurarlar.

İnsanlar birbirlerini dış görünümleriyle değerlendirdikleri içindir ki birbirlerine güvenemezler. Güvenemedikleri için de mutlu değiller çünkü insan güvenemediği bir ortamda huzur duyamaz.

İman sahipleri için ise dostluk kurmada tek ölçü akıldır, güzel ahlaktır. Allah'ın varlığını görebilen insan akıllıdır. Yaratanı göremiyorsa zeki de olsa akıllı değildir.

“Kork Allah’tan korkmayandan” derler. Arkadaşınız Allah’tan korkuyor mu? Allah’ı seviyor mu? Allah’a teslim mi? Kadere inanıyor mu? Allah’a tevekkül etmiş mi? Bu soruların cevabı "evet" ise o kişi iyi bir dost olur. “İyi arkadaş, güzel koku satan gibidir. Sana koku sürmese de yanında bulunduğun müddetçe güzel kokusundan faydalanırsın.” (Müslim) buyurur Peygamberimiz (sav). Ve kiminle arkadaşlık ettiğimize dikkat etmemiz yönünde uyarır.

Dünyaya aşık olan kişi arkadaşını harcar, vefa, sadakat, şefkat ve merhamet gösteremez. Yalnızca kendisini ve çıkarlarını düşünür.

İnanan insan için kıstas, hayat rehberi olan Kur'an, arkadaş seçimindeki ortak payda da imandır. Samimi iman sahiplerinin güzel ahlakları nedeniyle yaşadıkları yerler güven, sevgi ve huzur dolu ortamlardır.


Süheyl Okur