Zehirli Ok

Dikkat! Gazozlarda alkol var!
irfanmektebi.com dan alınmıştır)


Bilindiği gibi içki (alkol) tedrici olarak kal­dırılmış, nihaî olarak Mâide Sûresinin şu meâldeki âyetiyle yasaklanmıştır: “Ey iman edenler! Şarap, kumar, dikili taşlar (putlar) ve fal okları, ancak şeytan işi birer pisliktir; ondan kaçının ki felâha eresiniz.” (Mâide, 90)

Bu âyette dikkat edilirse içki (rics) pislik olarak nitelendirilmiştir. İslâm âlimleri bu âyetten yola çıkarak içkinin “idrar ve kan gibi necasetli galiza” olduğuna hükmetmişlerdir. Azı da çoğu da haram kılınmıştır. (Fetava-yı Hindiye, c.12, s.279)

İbn Abidin’in “Şürb Haddi” bölümünd­de şöyle deniliyor: “Eğer (şarap) suyla karıştırılır ve şarap çok olursa (onu içene) had (içki cezası) tat­bik edilir. Eğer su çoksa had tatbik edilmez ancak sarhoş olursa başka . (c.4,s.38) Burada “Su çok olursa had tatbik edilmez” ifadesi “O helâldir” manasına da gelmiyor. Vehbe Zuhayli “İslâm Fıkhı Ansiklope­disi” adıyla tercüme edilmiş kitabında şöyle diyor: “Şarap ile karıştırılmış suyun içilmesi ittifakla haramdır. Çünkü o suyun arasında şarap zerrecikleri vardır. Böyle içki içen kişi tazir edilir. Eğer şarap sudan daha fazla ise had vacip olur. Çünkü bu durumda şarabın ismi de manası da değişmeksizin kalmaktad­dır. (İslâm Fıkhı Ansiklopedisi, Vehbe Zuh­hayli, c.4, s.345, Muğni’llMuhtac ve Muğl­ni’den naklen) Bir kimse su ile karışık şarap içse bakı­lır; eğer çoğu şarap ise had vurulur. Çoğu şarabın tat ve kokusu gidecek şekilde sudan ibaretse had uygulanmaz. Ancak şarap ile karışık suyu içmek, içinde gerçek olarak şarap parçaları bulunduğundan haramdır. (İslâm Fıkhı Ansiklopedisi, c.7, s.442) Ömer Nasuhi Bilmen de “Hukuk-ı İsl­âmiye Kamusu”nda aynı şeyleri zikreder ve ekler: “Bu mesele eimme-i Hanefiye göredir. Sair müctehidlere göre ise [içkiyle karışık fakat suyun daha çok olduğu karı­şım içilirse] bu halde had lazım gelir. (c.3, s.252.) (Fetava-yı Hindiye’de de mevzu aynıdır. bkz. c.4, s.55.)

GAZOZA KATIL­LAN ALKOL

Gazoza katılan al­kol, doğrudan suya karıştırılmıyor. Çünkü gazozda kullanılan al­kol aslında esansın suda çözülmesi için katalizör olarak kullanılmaktadır. Alkol önce esansa kar­ıştırılmakta bu yüzden esans necis olmaktadır. Ortalama 1,6 litre alkol, onun üçte bir oranında (300–500 gram) esansla karıştırılmakta, daha sonra bu karı­şım bir ton suya aktarılmaktadır.

Esans kendisinden üç misli fazla alkolle birleşip necis olmakta ve dolayısıyla suyun renk, tat ve kokusunu değiştirmektedir. Dolayısıyla suyun renk, tat ve kokusu değiştiği için su bütünüyle necis duruma gel­mektedir.

Çok suya necasetin karışması tabiat­ta gayr-ı ihtiyari, kasıt olmaksızın karışan necasetle ilgili fıkıh ilminde zorluk ve zaruretten dolayı bir fetva verilmiştir . Hâlb­buki gazoz mevzuunda zorluk ve zaruret diye bir şeyden bahsetmek mümkün de­ğildir. İnsanların içtiği çok ve temiz suya para kazanmak için “kasten necaset katmak câizdir” diye dinde bir hüküm ve cevaz da mevcut değildir. Mevzubahis olan gazoz meselesi buna kıyas edilemez.

Ömer Nasuhi Bilmen İslâm İlmihalinin “Kuyular Üzerindeki Hükümler” kısmında şöyle diyor: “Kuyular suları ne kadar çok olursa olsun, yüzeyleri 100 arşın (takriben 65) metrekareye ulaşmadıkça, yahut daima akıp giden bir su yolu üzerinde bulunmadıkça, küçük sular (küçük havuzlar) hük­mündedir. (s.58). “Bir kuyunun suyuna bir damla dahi olsa kan, şarap, idrar gibi akıcı bir pislik karışsa, o su pis olur. (s.59).

Bildiğimiz kadarıyla gazoz, yüzeyi 65 metrekarelik havuzlarda üretilmiyor. Fab­rikalarda değişik hacimlerde (mesela 4, 5 tonluk) tanklarda üretim yapılıyor. Bu tankların yüzeyi 65 metrekare değil. İlmih­aldeki bilgilere göre bu tanklardaki su “az su”dur ve karıştırılan alkol onu necis hale getirir.

Şarap sirkeye dö­nüştüğünde câiz olur. Çünkü istihale ne­ticesinde onun aynı değişmiş ve temiz olmuştur . (Bahr-i Raik, c.1, s.239, Dar­rü’l-Marife, Beyrut). Hâlbuki gazozlara katılan alkol bir tepkimeye girmemektedir.

Hulâsa, gazozların esansına katılan al­kol esansı necis hale getirdiğinden, esansta suyun renk, tat ve kokusunu değiştirdi­ğinden, fabrikalardaki tanklardaki su, az su niteliğinde olduğundan ve su içindeki alkol tepkimeye girerek değişmediğinden, bu günkü gazozlara cevaz verilemez. Ona “Haram değildir” demek yanlıştır. Tam tersine “Haramdır” demek doğrudur.

DİPNOTLAR:

ركس اذا لاا ديح لا ابلاغ ءالما ناك ناو دح ابولغم ناك ناف ءالماب طلخ ولو -1

2-Dört Mezhebe Göre İslâm Fıkhı. Abdurrahm­man Ceziri. C.1.s.27. çağrı yy. 2. Baskı.1990.

ةراهطلا في فلاخ لاف رملخا في ناك نإف ينعلا بلاقنا -3