Zehirli Ok

Balıklı Rum Hastanesi Klinik Şefi Psikiyatrist Dr. Özkan Pektaş, özellikle gelişmekte olan ülkelerde sık karşılaşılan seks hastalığıyla ilgili sorularımızı yanıtladı...

* Seks yapmadan duramamak bir hastalık mıdır? Son yıllarda bu şikayetler ile ruh hekimlerine başvuruların olması dikkati çekiyor. 'Seks bağımlılığı' olarak adlandırılan bu durum henüz tam anlamı ile anlaşılmış olmamakla birlikte, bilimsel kitaplara konu olmakta ve bu konuda bilgiler verilmektedir. Seks bağımlılığında kişinin zihni uğraşı, tamamen cinsel doyum bulabilmek, cinsel ilişkiye girmek ya da cinsel uyarılar içinde olmaktır. Sık mastürbasyon yapar, aynı alkol ya da madde bağımlılığında olduğu gibi, aradığını bulamadığında sıkıntılı, sinirli ve yoksunluk içindedir.

* Bir saplantı mı? Seks bağımlılığına, mantıksız olduğunu bildiği halde kendini alıkoyamadığı düşünceler olarak bakarsak, evet saplantı diyebiliriz. Asla 'hiperseksualite' denemez. Çünkü seks bağımlısı olan kişi ilişkiden çok zevk almaz, hatta ereksiyonlarının tam olamadığı belirtilmektedir. Peniste his eksikliği ya da anesteziden (tamamen hissizlik) bahsedilir. Bu durum son 20 yıldır üzerinde çalışılmakta olan bir bozukluktur.

TEK AMAÇLARI VAR
* Çapkınlıkla hastalık hangi noktada birbirinden ayrılıyor? Literatürde 'hiperseksüalite' ya da 'Don Juanism' denen durumda cinsel uğraşılar çok önde olmakla birlikte, Don Juanism'de aslında dipte yatan aşağılık duygularını yenme ve maskeleme çabası olduğu, sık ve farklı kadınlar ile ilişkiye girerek homoseksüel olmadığını neredeyse herkese kanıtlama arzusu vardır. İlişki sonrasında, Don Juanlar için kadın hiçbir şey ifade etmez. Bu duruma seks bağımlılığının bir türü de sayılan 'satyriasis' denir. Seks bağımlılığı psikolojik bir hastalıktır. Cinsel davranışlarda seçici olamamak, kolay cinsel ilişkiye girmek, cinsellikle ilgili düşünceleri sürekli beyinde bulundurmak, monogam yaşayamamakla ortaya çıkıyor.

* Birden ortaya çıkabilir mi? Seks bağımlılığının altında depresyon yatabilir, bunun yanında birçok dinamik faktörler de olabilir. Ya da düşüncesizce kendisini içinde bulduğu ortamlar sebebiyle depresyona girebilir. Her defasında bir daha yapmayacağına söz verdiği halde kendini tutamaz. Depresyon geçiren bir insanda çoğu zaman cinsel istekte azalma olabiliyor ama nadiren de cinsel istekte artış oluyor. Kişi o depresif ruh halinde zannediyor ki, ''Ben aşırı cinsellik yaşarsam, kendimi daha iyi hissedebilirim."

* Hastalar hangi şikâyetle geliyor? 'Kendimi alamıyorum, gündüz başka, öğlen başka bir kadınla beraber oluyorum, sonra da akşam gidip eşimle birlikte oluyorum... Çok zor durumlarda kalıyorum, işte evde pornografik uğraşlar içindeyim, sokakta yürürken gördüğüm kadınlardan çok etkilenip güya onları mutlu etmek istiyorum. Çocuğumla geçirecek bir tek hafta sonum varken, hangi kadınla birlikte olsam düşüncesinden kendimi alamıyorum... Ne olur beni kurtarın' yalvarışlarıyla gelen hastalarımız oluyor. Bu insanlar çok tehlikeli yaşıyor. Saygınlığına, bulunduğu konuma uygun olmayan cinsel ilişkilere giriyor, zamanla bundan suçluluk duymaya başlıyorlar. Ve ancak bağımlılık bu aşamaya geldiği vakit bizden yardım istiyorlar. İntihar düşüncelerine kadar gidebilen vakalar var. Bu bağımlılık, alkol ve uyuşturucu bağımlılığı gibi kişinin itibarını, prestijini, kredibilitesini yok edebiliyor.

* Sorun neden kaynaklanıyor olabilir? Psikiyatrik bozukluklarda bir organik taban olabilir. Beynin temporal denilen yan bölgelerinde herhangi bir tümör varlığında ya da o bölgenin epilepsilerinde bu tip psikiyatrik bozukluklar görülebiliyor. Seks bağımlılığında seksüel eylem ön planda. O adam için o kadının güzelliği, çekiciliği önemli değil. Mühim olan eylem... Sinirlendiklerinde ya da ağır bir sorunla karşılaştıklarında, akıllarına ilk gelen şey, cinsel eylemler oluyor.

KARİZMATİK KİŞİLER...
* Daha çok kimlerde rastlanıyor? Seks bağımlılarının önemli bir kısmının kişilik yapılarında kendine hayran olma ve kendini büyük görme halinin olduğu görülüyor. Hastalık sosyolojik olarak incelendiğinde, gelişmekte olan ülkelerde daha çok ortaya çıktığı söyleniyor. Toplumda insanlara birtakım hobilerin, uğraşların, zevk alabileceği birtakım olanakların verilmesi gerekiyor. Oysa, gelişmekte olan ülkelerde, iş dışında zevk alınacak imkânların olmaması yüzünden cinsel davranışların çok abartılı ve fazlaca olduğu göze çarpıyor. Erkek iktidarının körüklendiği, bol çıplak kadın fotoğraflı magazin dergileri de bunu özendiriyor. Seks bağımlıları her sosyo-ekonomik düzeyde, her gelir grubunda görülebiliyor. Yine bu bağımlılığı gösteren kişilerin genç yaşta monogamik (tek eşli) ilişkilere daha yatkın olduğu saptanmış. Kötü bir çocukluk geçirmiş, parçalanmış aile ortamında büyüyen insanlarda daha çok görülüyor. Öte yandan bu insanlar çevrelerinde zeki, başarılı, çalışkan ve karizmatik olarak tanınıyor. Kişilik yapılarına baktığımızda bağımlı bir kişilik yapısı görüyoruz. Çabuk demoralize olan, sıkıntıya katlanma eşikleri düşük, sıkıntıyı giderme adına arayışlar içinde olan insanlar... Karşısındaki insanı 15 dakikada göklere yükseltiyor, 10 gün sonra yerin dibine geçiriyor. Hayata bakışı karamsar, hemcinsleriyle arası çok kötü, kendini acındırma gibi bir ruh hali içinde. İlgilendikleri tek konu ise, pornografi ve cinsellik. Bu insanlara pornografiyle ilgili birkaç soru sorduğumuzda, internette porno sitelerine üye olduğunu görüyoruz.

Türkiye'de yaygın bir sorun mu?
Türkiye'de ve dünyada seks bağımlılığını gösteren bir sayı yok. Ancak, kadınlara göre erkeklerde dört kez daha fazla. Bu hastalıkla savaşan son derece başarılı iş adamları bulunuyor. İşlerinde oldukça verimliler, gece yaşantısına son derece düşkünler, gece yaşantısı onlar için vazgeçilmeyecek bir unsur gibi. Ancak, hiçbir psikiyatrik rahatsızlık sosyo-ekonomik düzey tanımaz. Her gelir grubunda görülebilir.

* Nasıl tedavi ediyorsunuz?
Bu insanlar bize büyük bir sıkıntıyla geliyor. Cinsel likten başka bir şey düşünemediğini, artık işlerini de aksatmaya başladığını, arkadaşlık ilişkilerine zarar verdiğini ve yaptığından suçluluk duymaya başladığını söylüyor. Öncelikle bu sıkıntıyı gidermek önemli. Nasıl alkollüyken ayıklığı sağlıyorsunuz, cinsel problemi olan insanda da önce dengeli bir ruh hali yaratmak gerekiyor. Sıkıntıyı gidermek için birtakım ilaçlarla tedavi ve ardından psikoterapi gerekiyor.

* Kadında ve erkekte aynı şekilde mi ortaya çıkıyor?
Küçük farklılıklara rağmen patoloji her iki cinste de benzerlik gösteriyor. Erkeklerde cinsel fonksiyon bozuklukları, ereksiyon problemleri, alkol, kumar ya da madde bağımlılıkları daha sık. Mastürbasyon sayısı çocukluktan itibaren çok fazla.